De Logica van gevoel
Er mist een hoofdstuk in de boeken die over mentale gezondheid gaan. Een hoofdstuk met de beschrijving over de logica van gevoel en de functie en werking van de gevoelssystemen. Een systeem vergelijkbaar met de spijsvertering of het fysieke pijnsysteem.
Want als we uitgaan van de beschrijving van fysieke pijn:
Fysieke pijn is een signaal van het lichaam om aan te geven dat er iets mis is, en is dus van vitaal belang voor het behoud van gezond weefsel bij iedereen die een normaal leven leidt. De afwezigheid van pijn (bijvoorbeeld als gevolg van lepra) kan leiden tot blijvende schade van lichaamsdelen omdat niet adequaat wordt gereageerd op (dreigende) beschadigingen, bijvoorbeeld aan een hand die niet wordt teruggetrokken als een kokende pan wordt aangeraakt.
Ook onderdrukking van pijn kan dat effect hebben. Mensen die dagelijks pijnstillers gebruiken of onder hoge druk moeten presteren lopen een extra groot risico op problemen als gevolg van chronische overbelasting. Voorbeeld: iemand die regelmatig pijnstillers gebruikt voor hoofdpijn heeft niet in de gaten dat hij dagelijks zijn knie overbelast. (Wikipedia)
Dan is er een vergelijkbaar construct voor emotionele pijn:
Emotionele pijn is een signaal van het lichaam om aan te geven dat er iets mis is, en is dus van vitaal belang voor het behoud van mentale gezondheid bij iedereen die een normaal leven leidt. De afwezigheid van gevoel (bijvoorbeeld als gevolg van trauma) kan leiden tot blijvende schade van de mentale gezondheid omdat niet adequaat wordt gereageerd op (dreigende) beschadigingen. Bijvoorbeeld door in een situatie te blijven die schadelijk is voor de mentale gezondheid.
Ook onderdrukking van emotionele pijn kan dat effect hebben. Mensen die dagelijks pijnstillers gebruiken of onder hoge druk moeten presteren lopen een extra groot risico op problemen als gevolg van chronische overbelasting. Voorbeeld: iemand die regelmatig pijnstillers gebruikt voor hoofdpijn heeft niet in de gaten dat hij dagelijks over zijn eigen grenzen heen gaat en op weg is naar een burn out.
Gevoel is logisch. Het heeft een functie. Het gevoelssysteem heeft een eigen blueprint voor elk individu. De aanleg is vastgelegd in het DNA en de uitwerking wordt gevormd door sociale inprenting en het aanleren van nieuwe strategieën. Gevoel, denken en doen werken volgens vaste patronen die voorspelbaar zijn. Centrale zenuwstelsels zijn beïnvloedbaar middels gevoel: als één persoon angstig wordt, wordt de ander het ook. Depressie, agressie maar ook geluk hebben effect op andere mensen.
De mensheid heeft zichzelf ontwikkeld door de tijd tot een denkend wezen. Omdat het denkende mensenbrein zich als laatste ontwikkeld heeft lijkt het ook superieur aan de andere breinen: het reptielenbrein en het zoogdierenbrein.
Maar uiteindelijk gaat het om de integratie van deze breinen. Het gevoelssysteem legt de verbinding tussen deze breinen en maakt dat voelen en denken geïntegreerd kunnen worden tot weten. Het Flonker Integratiemodel legt uit hoe deze gevoelssystemen werken, zowel fysiek (neurologisch) als functioneel.
In de basis zijn er drie levels waarop we kunnen functioneren: ontspannen, geactiveerd en afgesloten. De mate van gevaar (mentaal of fysiek) en de mogelijkheden om dit gevaar te reguleren maakt op welk level we functioneren. De Feelings Based coaching methode leert hoe om te gaan met de gevoelssystemen op deze drie levels.
De gevoelssystemen kunnen worden weergegeven in een praktische kaart van je persoonlijke gevoelssysteem: De FeelingsBlueprint. Hiermee wordt gevoel logisch en is simpel te zien waarom je iets doet en wat er nodig is, in de onderlaag van gevoel, om te veranderen.
Dit is de inleiding van het boek over de Feelings Based Coaching methode dat we momenteel aan het schrijven zijn. Ben je coach en wil je meer weten over de methode? Kijk dan even bij onze cursussen of stuur een mailtje naar joke@flonker.nl